45 yıldır yaşayan “gösteri şarkısı” Leve Palestina (Yaşa Filistin), 75 yıldır azalmayan ve 7/10/2023 tarihinden itibaren Gazze’de yine azan siyonist saldırganlıkla birlikte, tüm dünya ile beraber Türkiye’de önceleri hiç olmadığı kadar yaygınlaştı.
Kofia grubunun kurucusu, besteci ve söz yazarı George Totari, öyküsünü kendi ağzından ilk olarak 2022 Ocak ayında birinci gösterimi yapılan Kofia: A Revolution Through Music (Müzik Yoluyla Bir Devrim) belgesel filminde, son Gazze saldırısının başladığı 2023 Ekim ayında Palestinian Music in Exile: Voices of Resistance (Sürgündeki Filistin Müziği: Direnişin Sesleri) adlı kitabını da yayınlayan yazar ve yapımcı Louis Brehony’ye anlatmış:
1946 yılında yani Nekbe’den[2] 2 yıl önce, Hz. İsa’nın memleketi olarak bilinen, Hristiyanlık anlamındaki Nasranîlik adının kaynağı olan Nasıra şehrinde doğan Filistinli George Totari, büyük işgalle sonuçlanan savaşın yaşandığı 1967 yılında İsveç’e yerleşir. Kendi deyişiyle “İsveç’te dilin ve binaların yanı sıra, politik hava da farklıdır. İsveç, İsrail’den bile daha siyonisttir ve Filistinliler burada tanınmamaktadır.”
Yurdundayken kilisede, dost meclislerinde ve düğünlerde müzik yapan George Totari İsveç’te Filistin mücadelesinin sesini duyurmak için, hem sürgündeki Filistinlilerin hem de anti-emperyalist duyarlılığa sahip İsveçli müzisyenlerin üyesi olduğu, adını direnişin simgesi olan Filistin kefiyesinin telaffuzu kufiyadan alan Kofia grubunu kurar. Grup, İsveççe ve Arapça şarkılar içeren Palestina Mitt Land / فلسطين بلدي (Ülkem Filistin) adlı ilk albümünü 1976 yılında çıkarır. Daha ilk parçası olan Eld/نار (Ateş) ile “Gericilere, siyonistlere, emperyalistlere ateş!” diyerek başlayan müzikleri, şiddet yanlısı olduğu eleştirilerine maruz kalmakla beraber sol çevrelerin ilgisine mazhar olur. [3]
Bu yazının konusu olan şarkı, 1979 yılında çıkan Mitt Hemlands Jord / أرض بلادي (Yurdumun Toprağı) adlı 2. albümlerinin İsveç dilindeki son parçası Demonstrationssången (Gösteri Şarkısı) ise dillere dolanan “Leve Palestina, krossa sionismen” (Yaşasın Filistin, kahrolsun siyonizm) nakaratıyla ve coşkusuyla günümüze dek gösterilerin gözdesi olmayı sürdürür. Son yıllarda Batı Avrupa’da “sosyal demokrat” politikacıların siyonizm karşıtlığını “antisemitizm” ile ithamlarına paralel şekilde, 2019 yılının 1 Mayıs’ında İsveç’in Malmö kentinde göstericilerin bu şarkıyı söylemeleri üzerine o dönemki başbakan ve İsveç Sosyal Demokrat İşçi Partisi (SAP) başkanı Stefan Lofven kendi partisine üye göstericileri bile antisemit olarak suçlayıp şarkının yasaklanmasını ister. Ama İsveçli göstericilerin sivil itaatsizliği bunun önüne geçer.
1 hafta önce (1/1/2024) Galata Köprüsü’ndeki Filistin'e Destek yürüyüşünde açılan 2 pankart. Sağdakinde, yazının konusu olan şarkının nakaratının sözleri yazıyor. |
Leve Palestina’nın 2023 yılı son çeyreğinde viral olması ve çeşitli dillerde farklı versiyonlarının üretildiği malumumuz. Ancak bu yazıyı yazma saiklerimden ilki, sözlerinde “Sosyalizm ile inşa edeceğiz ülkemizi” yer alan bu şarkının Türkiye’de daha önce bu şarkıyı şimdiye dek sahiplenenlere yakınlığı ve haliyle şarkıyla tanışıklığı olmayanlarca benimsenip paylaşılır hale gelmesi. [4]
Şarkıdaki “sosyalizm”, kendi suni gündemlerini öncelemekten çevresine kör olanların yerine başkasının derdiyle hemhal olabilenlerin sosyal dayanışmasını ve toplumculuğu ifade ediyor evvela belki de. Salt iktidara muhaliflikten ötürü “İslamcı” gördüğü her şeye duyarsız ve içlerinde, seçim yenilgileri sonucunda bile halkına küsüp ülkesinden ayrılmak isteyebilenlerin de bulunduğu kimselerin, ithal “Önce Hamas saldırdı, Filistinliler aşırılık ve terörizm yanlısı” söyleminden yerli -ama yersiz- “Geçmişte arkamızdan vurdular, topraklarını sattılar” safsatalarına dek sığındığı bahaneler, Filistinlilerin yurdu işgalciye bırakmayan ölümüne direnişçilikleri gerçeğine çarparak tuzla buz olurken, milyonlar bu şarkının sözleriyle onları desteklemeyi sürdürüyor:
och vi ska befria vårt land från imperialismen [5]
(ve biz kurtaracağız ülkemizi emperyalizmden)
[1] "Dökme Kurşun Operasyonu"
[2] Siyonist işgal sonucu 1948 yılında İsrail'in ilanı. Nekbe, Arapçada uğursuzluk ve felaket anlamındadır
[3] Yeri gelmişken "Filistinli şiddetine" dair şimdiye dek okuduğum en iyi yazıyı burada paylaşıyorum: vesaire.org/filistin-her-seyi-anlatiyor
[4] Örnek olarak:
- Türkiye’de İslamî hareketin önderlerinden Necmettin Erbakan'ın yakın korumalığını yapmış Abdurrahman Akyüz’ün oğlu Necmettin Erbakan Akyüz, Avrupa Wushu/Kungfu Şampiyonası birinciliğini Filistin bayrağı açarak kutladığı anları sosyal medya hesabında bu şarkıyla paylaştı: www.instagram.com/reel/C07G2veCSlt
- Mardin'de evlenen ve düğünleri için ayırdıkları parayı Filistinlilere bağışladığını duyuran Derya ile Yusuf Andinç çiftinden, Mardin Sanat Akademisi müzik öğretmeni Yusuf Andinç, düğünde oynadığı debkeyi (dabke, Filistin ve komşularında yaygın halk dansı) sosyal medya hesabında bu şarkıyla paylaştı: www.instagram.com/reel/C06WHMKsYJd
[5] Şarkının sözlerinden, Emperyalizm karşıtlığını vurguladığı için burayı yazıma aktardım.
Birinin Filistin mücadelesine kayıtsızlığının temel nedeni, çoğunlukla kendi (ve bazen sözde) sorununu esas mesele olarak görmesi oluyor. Ülkemiz özelinde bu, sözde Türkçüler için "Arap istilası" (bir zamanlar da "Kürt istilası" idi) Kürtçüler için de "Türk işgali" olabilmekte mesela.
"Sizce dünyadaki en büyük sorun nedir?" sorusunu farelere yöneltirseniz, "kediler!" diye yanıtlarlar. Fare zihniyetine rağmen, insanlığın temel sorunu ve halkların asıl düşmanı bellidir: ABD emperyalizmi ve işbirlikçileri
Kaynakça:
‘Fire, fire!’: A Guide to the Music of Palestinian-Swedish Band Kofia . Louis Brehony , 9/3/2020
On May Day: Long live Palestine - crush Zionism! . Louis Brehony . 1/5/2020
Leve Palestina: The Rhyme of the Undamned . Louis Brehony . 1/1/2024
Kofia grubunun kurucusu George Totari, Filistin protestolarının simgesi "Leve Palestina" şarkısını anlattı . Anadolu Ajansı . 28/11/2023
How a Swedish song from the 70s became a new Palestinian anthem . Kübra Solmaz (TRT World)
The Fascinating Story Behind 'Leve Palestina' - Short Documentary . @aHumanStory . 7/1/2024
Yüreğine sağlık dostum! Bir nefeste okumakla kalmayıp ileride dönüp dönüp sunduğun notlardaki linklere bakacağım bir yazı olmuş. Teşekkür ederim.
YanıtlaSilyaşa Mahasti can 🤗 paylaşımlara dönüp bakabilelim diye blog açtım zaten 🔁 teşekkürler benden
Sil